Osmanlı tarihinden üç farklı zamanda, üç farklı mevzu

Hain Ahmed Paşa

Kanunî Sultan Süleyman devri vezirlerinden iken Mısır'a gidince Melik Mansur namıyla orada hükümdarlık hevesine kapılmasından dolayı "Hain" diye anılan Ahmed Paşa, 1490’da Arnavutluk’ta doğmuş, yeniçeri ocağında yetişmiş, Macar seferine iştirak etmiş, kumandanı  bulunduğu fırkasıyla Sabacz şehrini zaptederek Rodos şehrini teslime mecbur etmişti. 

Haris bir adam olması dolayısıyla sadareti ele geçiremeyince Mısıra hüküm sürmek isteyerek oraya vali olarak gitmiş, Mısır memlûklerini elde ederek yeniçerileri de sindirmiş olduğundan istiklâlini ilân ve sikke bastırmaya kalkışmış ise de bu hükümranlığı ancak on dört gün sürmüş, kendine veziriâzam tâyin eylediği Trabzonlu Mehmet Bey ile kethüdası İskender Ağa el ele verip 1524 tarihinde paşayı öldürerek başını İstanbul’a göndermişlerdir.(1)

Divitdar Mehmet Paşa

Eski devirlerde ateşte kurutulmuş kamıştan mamul yazı kalemleri kullanılır ve siyah bezir mürekkebi istimal olunurdu. Bunların muhafazasına mahsus olan pirinçten imal edilmiş madeni kaplara da “divit’' denilirdi. Damat İbrahim Paşanın divitçisi olması hasebiyle “Divitdar” diye yadedilen Mehmet Paşa. 

Birinci Mahmut devri sadrazamlarındandı. Doğum tarihi malûm delildir. Muhtelif hizmetlerde bulunduktan sonra şehremini, sonra tersane emini ve 1748'de de sadrazamlığa getirildi. Yeniçerilere karşı gevşek hareketi dolayısıyla sadaretten azledilerek Rodos'a naklounmuş, bir yıl sonra affedilerek Mısır valiliğine tayin kılınmış, memuriyet mahalline vasıl olduğu gün (1753) orada vefat etmiştir.(2)

Çözülme ve bozulma bir anda olmadı.

Onaltıncı Asırda müderris ve kazasker tayininde bilgi ve ehliyete fazla dikkat edilirdi. Bir suç işledikleri takdirde de acınmaz ve hemen azledilirlerdi.

Kanuni, ulemadan birinin azli arz edildiğinde ‘‘böyle fazileti olmayan, şer’i mesail bilmiyen adamları niçin bu dereceye çıkardınız ve niçin medresemize tâyin ettiniz?" diye çıkışmıştır.(3)

  Arif Yağyudan          

Gaziosmanpaşa Üniversitesi

Tarih Lisans mezunu      

Kaynaklar
1-) Resimli Tarih Mecmuası, Aralık 1952, Sayı: 36, Cilt: 3, S. 1923
2-) Resimli Tarih Mecmuası, Aralık 1952, Sayı: 36, Cilt: 3, S. 1919
3-) Resimli Tarih Mecmuası, Ağustos 1952, Sayı: 32 Cilt: 3 S. 1682